Zalo AI Challenge là cuộc thi thường niên được Zalo tổ chức với mục đích tạo điều kiện thúc đẩy việc nghiên cứu AI trên quy mô rộng, khuyến khích các bạn trẻ tài năng trong lĩnh vực AI tham gia giải quyết các bài toán thực tiễn nhằm đưa trí tuệ nhân tạo vào phục vụ cuộc sống con người. 
 

Cuộc thi được tổ chức lần đầu vào năm 2018, đến nay mỗi năm thu hút hàng nghìn đội trong và ngoài nước tham gia thử sức và chứng thực năng lực.
 

Tại Zalo AI Challenge 2023, ở mảng Ngôn ngữ tự nhiên (Natural Language Processing - NLP), với đề bài Elementary Maths Solving - các đội thi được yêu cầu xây dựng mô hình AI để giải toán tiểu học theo chuẩn chương trình giáo dục Việt Nam. Ở mảng hình ảnh, với đề bài Advertising Banner Generation, AI sẽ tự thiết kế các banner quảng cáo dựa trên các thông tin mô tả cho trước. Với bài toán Background Music Generation – thuộc mảng âm thanh, mô hình AI cần "sinh ra" các đoạn nhạc nền dựa trên yêu cầu về giai điệu, nhạc cụ, thể loại nhạc…Tất cả yêu cầu đầu vào cho 3 bài toán trên đều được thể hiện dưới dạng văn bản.
 

Cả ba bài toán của cuộc thi năm nay đều nằm trong xu hướng Generative AI (Trí tuệ nhân tạo tạo sinh) - là một làn sóng công nghệ đang được quan tâm trên toàn thế giới. Với Generative AI, giới khoa học kỳ vọng trí tuệ nhân tạo có thể tiến đến tự sản xuất nội dung như cách con người đang làm. Đây là một bước phát triển vượt bậc của AI, đánh dấu sự chuyển mình từ các mô hình AI phân tích và phân loại dữ liệu truyền thống sang AI tạo nội dung để hỗ trợ hiệu quả cho cuộc sống con người trong tương lai.
 

Ba bài toán của cuộc thi năm nay đều nằm trong xu hướng Generative AI
 

Generative AI là xu hướng AI còn khá mới không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới, do vậy, đề bài năm nay được đánh giá là thách thức hơn so với những lần tổ chức trước. Theo tiến sĩ Châu Thành Đức - Trưởng Bộ phận Nghiên cứu và phát triển tại Zalo AI, Phó BTC cuộc thi, mọi năm, thí sinh có thể bắt tay ngay vào tự xây dựng giải pháp cũng có khả năng được kết quả cao. Năm nay, các đội thi cần phải có sự đầu tư vào cả khâu nghiên cứu lẫn thiết bị huấn luyện.
 

"Các đội thi nên có sự khảo sát và nghiên cứu các mô hình phù hợp rồi từ đó mới xây dựng giải pháp. Generative AI cũng đòi hỏi những yêu cầu nhất định về máy móc huấn luyện nên cần định ra hướng đi riêng, phù hợp điều kiện hiện có của mình" - Tiến sĩ Châu Thành Đức giải thích thêm.
 

Bên cạnh đó, bản thân từng bài toán cũng có những thử thách riêng dành cho các đội thi. Ở đề bài Elementary Maths Solving, để giải Toán tiểu học, các mô hình AI không chỉ hiểu và trả lời, mà còn phải có khả năng suy luận và giải quyết vấn đề. Ở đề bài Advertising Banner Generation, các mô hình AI cạnh tranh nhau về việc sáng tạo hình ảnh - một yêu cầu khá khó khi sáng tạo vốn không có biên giới và việc đánh giá cũng không dễ dàng ngay cả với con người. Tương tự, ở bài Background Music Generation, âm thanh nói chung và đặc biệt là âm nhạc là những gì con người chỉ có thể cảm nhận, chứ không thể nhìn thấy hay chạm vào. Do vậy, làm thế nào để tối ưu hóa mô hình sẽ là vấn đề "cân não" của các đội thi chọn đề tài này.
 

Ban tổ chức là những chuyên gia và nhân sự cao cấp tại Zalo
 

Với việc chọn Generative AI làm chủ đề chính cho cuộc thi năm nay, thông qua giải thưởng lên đến 15.000 USD và bộ dữ liệu huấn luyện chất lượng, Zalo AI hi vọng các bạn sinh viên, các nhóm nghiên cứu nhỏ có thể tiếp cận được các nguồn lực cần thiết và có thêm động lực để phát triển các mô hình về AI tạo sinh. Từ đó, thúc đẩy xu hướng này trong cộng đồng AI, không chỉ giới hạn ở các công ty lớn nhiều tiềm lực, góp phần giúp Việt Nam có nhiều cơ hội bắt kịp làn sóng công nghệ AI tạo sinh của thế giới.
 

Lý giải cho điều này, BTC cuộc thi cho rằng, càng có nhiều cá nhân tổ chức tham gia vào việc nghiên cứu và phát triển AI thì càng có cơ sở để kỳ vọng các mô hình AI hoàn thiện hơn tương lai.
 

"Chiến thắng một cuộc thi không quan trọng bằng việc vượt qua chính mình để kiên trì trên hành trình làm AI - vốn dĩ có nhiều khó khăn và thách thức. Với Zalo AI Challenge, chúng tôi hi vọng tạo động lực và cảm hứng cho những ai đang theo đuổi hành trình này. Chúng tôi tin rằng các nghiên cứu sau đó sẽ có thêm cảm hứng để tiếp tục và làm tốt hơn trong tương lai" - ông Đức cho biết thêm.
 

Bên cạnh đó, sự gắn kết và học hỏi từ cộng đồng cũng quan trọng không kém để thúc đẩy ngành AI Việt Nam cùng phát triển. Các nhóm nghiên cứu có thể chia sẻ kết quả để tạo ra động lực cạnh tranh và hoàn thiện mô hình cho các nhóm khác đồng thời các bên cũng học hỏi và kế thừa kinh nghiệm lẫn nhau.
 

 

Chính vì lý do đó, Zalo AI Challenge chọn thể thức thi đấu theo hình thức Kaggle và giữ nguyên trong suốt 6 lần tổ chức. Các đội thi trong quá trình thi đấu sẽ liên tục cập nhật kết quả mô hình trên bảng xếp hạng Leaderboard Ranking để các đội thi có thể trực tiếp theo dõi quá trình huấn luyện của nhau theo thời gian thực (real-time). Đồng thời, sau khi kết thúc cuộc thi, Zalo AI luôn khuyến khích các đội thi chia sẻ giải pháp của mình với cộng đồng AI trong khuôn khổ Zalo AI Summit hoặc trên các diễn đàn về công nghệ của Việt Nam.
 

Zalo AI cũng sẽ đóng góp dữ liệu huấn luyện từ cuộc thi để các đội thi, và rộng hơn là cộng đồng AI, có thể tiếp tục các nghiên cứu sau đó. Việc chuẩn bị bộ dữ liệu cũng là một quá trình công phu với mong muốn giúp những người làm AI có được những bộ dữ liệu chất lượng. Năm nay, bộ dữ liệu được Zalo AI quan tâm nhiều hơn đến các tiêu chuẩn hàn lâm, hướng đến việc dùng cho cả các nghiên cứu khoa học.
 

Ngoài các nhân sự cao cấp tại Zalo AI, thí sinh tham dự cuộc thi còn nhận được sự tham gia cố vấn đến từ các chuyên gia về AI đầu ngành: Giáo sư Nguyễn Lê Minh, hiện đang làm Giám đốc trung tâm nghiên cứu về Interpretable AI ở Viện khoa học và Công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST), Phó Giáo sư Trần Thanh Long, Phó Trưởng khoa, Giám đốc nghiên cứu khoa Khoa học Máy tính, Đại học Warwick (Anh), Tiến sĩ Ngô Đức Thành - Trưởng khoa Khoa học Máy tính, Đại học CNTT TP. Hồ Chí Minh.
 

Các đội thi sẽ có cơ hội nhận được sự cố vấn từ các chuyên gia AI ở Việt Nam và thế giới
 

Cuộc thi sẽ chính thức mở vào ngày 6/11/2023 và kết thúc thời hạn nộp bài trên tập dữ liệu huấn luyện vào ngày 1/12/2023. Trong thời gian này, kết quả của các đội sẽ được công khai trên bảng xếp hạng Leaderboard. Sau đó, mô hình của các đội thi sẽ được kiểm tra trên một tập dữ liệu khác với dữ liệu huấn luyện ban đầu và kết quả cuối cùng của cuộc thi sẽ được tính dựa vào kết quả mô hình trên tập dữ liệu này. Các đội chiến thắng sẽ chia sẻ giải pháp tại Zalo AI Summit 2023.