Thay đổi để phù hợp với bối cảnh mới
Theo quyết định Phó Thủ tướng Lê Minh Khái vừa ký (thừa ủy quyền Thủ tướng Phạm Minh Chính), từ ngày 3/2, khung giá bán lẻ điện bình quân (chưa gồm thuế VAT) tối thiểu là 1.826,22 đồng một kWh và giá tối đa là 2.444,09 đồng một kWh. Như vậy, so với mức khung cũ được quy định tại Quyết định 34/2017, giá tối thiểu tăng 220 đồng, giá tối đa tăng 538 đồng một kWh.
Chia sẻ về quyết định tăng khung giá bán lẻ điện bình quân, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) Trần Việt Hòa cho biết, sau khi quyết định về khung giá của mức giá bán lẻ điện hết hiệu lực, Thủ tướng đã giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan liên quan đề xuất trình Thủ tướng ban hành quyết định về khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân giai đoạn tiếp theo.
"Khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân hiện tại không còn phù hợp với bối cảnh và chưa phản ánh sự biến động của các thông số đầu vào tới chi phí sản xuất kinh doanh điện, đặc biệt là biến động của giá nhiên liệu", ông Trần Việt Hòa đánh giá.
Cụ thể, giá than nhập khẩu cung cấp cho các nhà máy điện đã bắt đầu tăng từ cuối năm 2021. Theo chỉ số giá than nhập NewCastle Index bình quân năm 2021 đạt 138 USD/tấn, song trên thực tế 10 tháng đầu năm năm 2022, giá than đã tăng lên khoảng 359 USD/tấn và giữ ở mức cao cho đến thời điểm này.
Ông Trần Việt Hòa - Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực - Bộ Công Thương. Ảnh: Bộ Công Thương.
Bất chấp giá than nhập khẩu tăng cao nhưng vẫn có khó khăn trong việc cung ứng than nhập khẩu cho phát điện. Trong khi đó, sản lượng điện từ nhiệt điện than chiếm tỷ trọng khoảng 40% sản lượng điện của Việt Nam nên chi phí sản xuất kinh doanh điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tăng cao.
"Giá than nhập khẩu tăng không chỉ làm tăng mạnh chi phí mua điện từ các nhà máy nhiệt điện sử dụng than nhập mà còn làm tăng chi phí mua điện từ các nhà máy nhiệt điện sử dụng than pha trộn (trộn giữa than trong nước và than nhập)", ông Trần Việt Hòa nói.
Trong năm 2022 tính tới hết quý 3, Tập đoàn công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã 2 lần điều chỉnh tăng giá than trộn và 1 lần điều chỉnh giảm giá với tổng mức tăng từ khoảng 802.000 đ/tấn đến 985.000 đ/tấn tùy từng loại than, tương ứng với mức tăng chung so với đầu năm khoảng 52%.
Tổng công ty Đông Bắc đã 4 lần điều chỉnh tăng giá than trộn và 1 lần điều chỉnh giảm giá với tổng mức tăng từ khoảng 804.000 đ/tấn đến 986.000 đ/tấn tuỳ từng loại than, tương ứng với mức tăng chung so với đầu năm khoảng 52%.
Ngoài ra, theo ông Trần Việt Hòa, các khoản chênh lệch tỷ giá thực hiện trong hợp đồng mua bán điện của các năm 2019 - 2020 cũng như giai đoạn năm 2021 - 2024 ước khoảng hơn 21.000 tỷ đồng cần được phân bổ, tính toán vào chi phí sản xuất điện hàng năm để tính toán khung giá.
"Với các bối cảnh nêu trên đã tạo nên sự biến động lớn về các thông số liên quan đến chi phí mua điện (chiếm khoảng trên 80% tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện hàng năm của EVN)", ông Trần Việt Hòa đánh giá.
Tăng giảm linh hoạt
Theo ông Trần Việt Hòa, khung giá của mức giá bán lẻ điện là cơ sở để EVN xây dựng các phương án điều chỉnh giá bán lẻ điện. Theo đó, giá bán lẻ điện bình quân được EVN xây dựng căn cứ theo Cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân hiện nay được thực hiện theo quy định tại Quyết định số 24 của Thủ tướng Chính phủ.
Nếu thông số đầu vào thay đổi làm giá bán lẻ điện bình quân tính toán tăng từ 3% trở lên và trong khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân thì giá điện được phép điều chỉnh tăng, nếu giảm thì giá điện được điều chỉnh giảm.
Theo ông Trần Việt Hòa, khung giá của mức giá bán lẻ điện là cơ sở để EVN xây dựng các phương án điều chỉnh giá bán lẻ điện. Ảnh minh họa.
"Trên cơ sở giá bán lẻ điện bình quân được xây dựng nêu trên và mức điều chỉnh sẽ được quyết định trong khung giá của mức bán lẻ điện bình quân do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và phải phù hợp theo thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương và EVN trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Bộ Công Thương cũng đã có văn bản chỉ đạo EVN khẩn trương xây dựng các phương án giá bán lẻ điện bình quân năm 2023 theo quy định tại Quyết định số 24", ông Trần Việt Hòa thông tin.
Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực cũng cho hay, trên cơ sở mức giá bán lẻ điện bình quân được điều chỉnh nêu trên (trong khung giá), căn cứ cơ cấu biểu giá bán lẻ điện cho từng nhóm khách hàng sử dụng điện tại Quyết định số 28, Bộ Công Thương sẽ ban hành quyết định quy định giá bán điện cho các khách hàng sử dụng điện trong đó có các bậc giá nhóm khách hàng sinh hoạt.